VoyForums
[ Show ]
Support VoyForums
[ Shrink ]
VoyForums Announcement: Programming and providing support for this service has been a labor of love since 1997. We are one of the few services online who values our users' privacy, and have never sold your information. We have even fought hard to defend your privacy in legal cases; however, we've done it with almost no financial support -- paying out of pocket to continue providing the service. Due to the issues imposed on us by advertisers, we also stopped hosting most ads on the forums many years ago. We hope you appreciate our efforts.

Show your support by donating any amount. (Note: We are still technically a for-profit company, so your contribution is not tax-deductible.) PayPal Acct: Feedback:

Donate to VoyForums (PayPal):

02/ 5/25 14:44:23Login ] [ Main index ] [ Post a new message ] [ Search | Check update time | Archives: 123456789[10] ]


[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]

Date Posted: 06/28/01 20:04:32
Author: Erkin ABLIMIT
Subject: Tordiki Yeziqimiz Toghrisida

From: Erkin ABLIMIT
Date: Sun Mar 12, 2000 1:52 pm
Subject: Tordiki Yeziqimiz Toghrisida


Tordax Dostlar:
Dostum M.Tursun.Zunun,Ehmet Niyaz,Abdullah:
Vemminglargha Salam!
Men Qurban Weli Ependi Yazghan[Bizning Tarihi Yeziqlirimiz]digen kitapni bir
necce yil ilgiri korup,ajayip heyran qalghan we aptorning sewiyisige veyran
qalghan idim,u kitapta miladidin ilgiriki3-esirdin miladi1949-yilghice
Xinjiangda ixlitilip kelgen 32hil yeziq navayiti cuxinixlik qilip tetqiq
qilin'ghan.
Til-yeziq komiteti birer eplik herp bilen teminligice biz tekrar
herplerning birsini yene bir herp qilip ixletsek meningce sozluktiki
hataliqmu az bolidu,henzu tilidiki we baxqa tillardiki yer namliri,adem
isimliri we mehsus ixlitilidighan sozlerni xu tildiki teleppuz boyice
transipiksiye(teleppuz) qilsaq.Mening qisqice hulasem:
1.A:alma,ajayip,Alla,anar,Altay,qurum taghliri igiz....
2.B:belen,bilek,Buhara,Bolghuntay,burader,bulaq,beliq.....
3.C:capan,calma,cayhana,caqiriq,U cidimas guy,kerim-ciqim..
Henzu tili we baxqa tillardin qobul qilin'ghan sozlerni yezixta yenila oz
peti yeziwersek,mesilen: Chengdu,Pekindiki Chang'an kocisi,digendek .
4.D: dihan(devqan) bolmaq tes,tam diwari,direktor,Dolqun,dogh,dogma..
5.E:(1)eyiq,elimiz,esil bala,U veli keldi,epozot..
(2)elge kirseng elingce,eng yahxi namzat,ejep bir kunler
boldi,eger,Erkin,Ehmet(Evmed).[E]ni ikki sozuq tawux ornida ixletsek
meningce ana tilini az-tola bilidighan uyghurlar uni eniq bileleydu.
6.F: fontan,format,patifon,telefon,efir,parafessor,filoppiy deska...
7.G: gul,gilem,gittar,guruppa,girazjdan,girece,gazarma...
8.H: heliq,helcem,helil,heli hop yahxi bopqaldi,hoxalliq tileymen,huruc..
9.I: ilmek,ilim-pen,idiqut uyghur
hanliqi,yimek-icmek,wiski,Waxin'giton(Washin'giton)..
10.J: japakex helqim,jawap,Jappar,jula,ajayip
peyzi,jewri-zulum,[jengname],jelp...
11.K: kel,kelpin,kelime,kelimen,sen kelme!,u ketti,kepter,keyinki
ixlar,kargha kelidu...
izavat:Kashgar digen isimda "Q"emes "K"ixlitilip keliwatidu.k bolsimu q
bolsimu bizge yada bolghandin keyin beribir,bir korupla uqalaymiz.
12.L: leglek,lacin,latin amerika,los-anjilis,logika,lekin,lata-pite,lam-jim
.....
13.M:
maqul,muvebbet,mumkin,muellim,mu'ellip,muxtiri,mubalighe,mung,muxtumzor..
14.N: nur,nurghun,nam-menpe'et,naghra-sunay,nahxa,Kanada,qongur teghida
altun kan bar,nur tezlikide alaqe kilimiz,
15.O: (1)oghaq,otun,hotun,bolmisa meyli,ottura
mektep,oqughuci,oqutquci,oghri,toghra...
(2)Omerjan,Bortala,kok bore bizning
tutimimiz,ogze,orle,ozre,ordek,ikki puti gorge sanggilighan ebleh...
16.P: parawan,paraghet,parlaq,Pervatjan,puxayman qilma,pulgha
berilme,pican,xinjiang piwisi yahxi,yaponlar xinjianggha kop kelidu,pola
ohxaptu,palcigha ixenme......
17.Q: yuqurida ixlitip otkendek Qaramay,Qexqer,Qaraqaxliq yigit,carqiliq
naviyisi,qandaq ix bolsa meslivetlixip
qilayli,qurghuy,qurultay,qucqac(kuchkach),Qumul......(esli yengi yeziktiki
bu [piqak]tiki [q]ning ornigha dem elixi zorur bopqalghan[c]ni
ixletsek,[c]mu zerikip qalmisa,deymen.
18.R: rast,rasa,resturan,risalet,irsiyet,hotun ax
rasla,righbet,radiator,internet,perghane oymanliqi,relis...
19.S: salam,saghlam,saqaydingmu?,seriq qucqac,saman,uc kundin keyin veytgar
mescitide sama ussuli rasa qiziydu,sizmu ixtirak qiling,qarxi alimiz.....
20.T: turghun,Tursun,toghra,tetil,tilla,torge ciq,torgha
cuxme,tunugun,timisqilima!,texna yurek,Til-tugimes bayliqtur..
21.U:(1) Uyghur,urhun,meni ucurma,ular kecikmise bolatti,ulugh alim
MehmutQexqiri..diki[u]
(2)Urumci,uzum,uzuk,suzuk,bugun icseng ete ixqa
ulgurelmeysen,[qut'adghu bilig]din uzunde,sen ucun jenim pida,uzjme..diki[u]
22.V: hee,heyran,heqiqet digen sozdiki[h]ning ornida ixletsek,xundaqta
bicare[v]mu zerikip qalmaydu,[h]mu bek ixlep carcap ketmeydu,biz
meqsutimizge yetiwerimiz,[w]mu kunlimey hatirjem bolidu,qandaq didim,misal:
ve'e,veqiqet,vemmeylen,vemkarliq,velime hanim,vamildar
ayal,vamile,vilemikir,vejep bir diding,valwini kop yiseng zang tetiydu,vu
olmeydighan,vuxyar bol,........
izavat: cet'el tilidin qobul qilin'ghan sozlerge [v]ni ixlitix kerek
bopqalsa mervemet! bicare[v]oz yurtigha kelip qalghandek hoxalliq bilen
ixleydu.
23.W: waqit,waqirima,wizjdan,wolqan,wolfirom,Wayitjan,Wahap,wari-wari
qilma,aware bolma,u wiliqqide kuldi,wujudum otqa toldi....
24.X: buni burun adetlinip ketkinimizdek yenila[sh]ornida ixliteyli,lekin
baxqa milletlermu oquydighan maqalilarda [sh]ni ixliteyli,yaki baxqilar
yazghan [sh]ni [x]dep cuxiniwireyli.
25.Y: Uyghur,yeziq,yeza,yarkent,yiraq,yighlima,yigirme yette,yotqan'ga qarap
put uzat,
yulghun resturani uyghurce uslupta cirayliq bezelgen,Yakqun yahxi
turdi..diki[y]..
26.Z: Zumret,Zunun,Zulpiqar,zulum,zindan,[Iz]romani,[oyghan'ghan zimin],zina
gunadur..
Qoxumce:veliqidek[wizjdan],[girazjdan],[zjandarma].[zjornal]digendek az
sanni igelleydighan sozlerni yuquridiki ottura tirnaq icidikidek yazsaq.
Hulase:Uyghur,Qexqer(Kashgar),Veqiqet,Cocek,Urumci,emgek qatarliq sozler
kupaye.
Bundin keyin imlagha diqqet qilip yezixinglarni semimi umud
qilimen.mesilen,kiyin emes keyin.
Turkce we baxqa yawropa tilliridiki ustide qox cekiti bar verplerni
qollansaq tehimu eplik bolar idi,lekin,adettiki kompiyuterda ularni
omumlaxturuxqa azraq waqit kerek.
Mesilen,mening kompyuterimgha yaponce [office2000] we yaponce[internet
explorer5.0] qacilaghliq,ver hil tillargha tengxep koreleymen,biraq,korgen
tillarda yezixqa urunup baqqan bolsammu,beziliri yenila eplexmeydiken,huddi
tuekiyediki dostun M.Tursun Zunun mening yaponce Home Page mni
korelmigendek.(font toghra kelmise verpler erip ketip goxmu emes bezmu emes
bir nersige aylinip ketidiken)
Bu mening pikrim,muwapiq dep qarisanglar qobul qilarsiler,emdi yeziq
toghrisidiki talax-tartixtin,vemmimiz turuxluq ornimizdiki medeniyet
ucurlirini asas qilip erkin mezmunda alaqimizni kuceytsek.
Bu [pikir] uzun bolup ketti,meni epu qilghaysiler.
Erkin ABLIMIT/Kashgar 2000-yil,12-mart
erkin-ks@m...
http://www5a.biglobe.ne.jp/~erkin/
Tel: (0998)2550787(H)

[ Next Thread | Previous Thread | Next Message | Previous Message ]


Replies:



Forum timezone: GMT+2
VF Version: 3.00b, ConfDB:
Before posting please read our privacy policy.
VoyForums(tm) is a Free Service from Voyager Info-Systems.
Copyright © 1998-2019 Voyager Info-Systems. All Rights Reserved.